บทความสะท้อนความเชื่อ

เล่มที่ 4 ฉบับที่ 1 – มิถุนายน 2025

ความเข้าใจรูปแบบที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ เรื่อง การประเมินโดยผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Review) และกองบรรณาธิการ (Editorial Review) ในวารสารศาสนศาสตร์

วันที่: 5 มิถุนายน 2025

ในการตีพิมพ์วารสารวิชาการ กระบวนการพิจารณาบทความนับว่ามีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อความน่าเชื่อถือของวารสาร วารสารที่ได้รับการประเมินจากผู้ทรงคุณวุฒิภายนอก (Peer-reviewed journals) อาศัยผู้เชี่ยวชาญภายนอกในการประเมินบทความที่ส่งมา โดยจะพิจารณาจากคุณภาพการวิจัย หรือการวิจารณ์ ความคิดริเริ่ม และคุณูปการทางวิชาการ ซึ่งนิยมใช้วิธีการพิจารณาแบบไม่เปิดเผยชื่อเพื่อประกันความเป็นกลาง (COPE, 2017; Ware, 2008) รูปแบบนี้เป็นมาตรฐานในสาขาวิชาการหลายแขนง และเป็นส่วนช่วยให้ได้รับการยอมรับจากสถาบันต่างๆ รวมถึงการตรวจสอบความถูกต้องของงานวิจัย

วารสารที่ได้รับการประเมินจากกองบรรณาธิการ (Editorial-reviewed journals)พบได้ทั่วไปโดยเฉพาะในสาขาศาสนศาสตร์และมนุษยศาสตร์ ซึ่งแม้จะแตกต่างออกไปแต่ก็ยังคงเป็นรูปแบบที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ ในรูปแบบนี้ คณะกรรมการกองบรรณาธิการภายในซึ่งประกอบด้วยนักศาสนศาสตร์ นักคิดด้านศาสนศาสตร์ นักวิชาการ หรือ ศาสนจารย์ที่มีคุณสมบัติ จะเป็นผู้ประเมินบทความที่ส่งเข้ามา โดยคำนึงถึงความเกี่ยวข้อง ความถูกต้องทางศาสนศาสตร์ และความสอดคล้องกับพันธกิจของวารสาร (Atla, 2022) แม้ไม่ได้ให้การรับรองจากภายนอก แต่วารสารประเภทนี้ก็สามารถสะท้อนถึงความเข้าใจเชิงบริบทและเชิงคริสตจักรได้อย่างลึกซึ้ง และมักทำหน้าที่รับใช้ชุมชนคริสตจักรและวาทกรรมทางศาสนศาสตร์ในระดับภูมิภาค (Walls, 2002) โดยสรุป รูปแบบทั้งสองถือเป็นที่ยอมรับได้ โดยความถูกต้องตามหลักวิชาการขึ้นอยู่กับความโปร่งใสของกองบรรณาธิการ ความสม่ำเสมอ และความซื่อสัตย์ทางวิชาการ

วารสารศาสนศาสตร์โปรเตสแตนต์ไทย (The Journal of Thai Protestant Theology)ใช้รูปแบบ การประเมินโดยกองบรรณาธิการ ซึ่งเปิดพื้นที่ให้นักวิชาการ นักศาสนศาสตร์ ศาสนจารย์ และผู้นำโปรเตสแตนต์ชาวไทยได้สะท้อนแนวคิดทางศาสนศาสตร์ภายในบริบททางวัฒนธรรมและพันธกิจของตน ดังที่ Andrew Walls (1996) ได้แสดงความคิดเห็นว่า ไม่จำเป็นว่าทุกเสียงทางศาสนศาสตร์จะต้องผ่านต้องผ่านคณาจารย์ของมหาวิทยาลัยจึงจะถูกต้องตามหลักวิชาการ คริสตจักรก็สามารถเป็นสถานที่แห่งการศึกษาได้เช่นกัน

อ้างอิง